Đi tìm lời giải đáp cho câu hỏi: Cá có ngủ không?

Có lẽ trong cộng đồng người, sẽ có ít nhất một vài người từng nghi ngờ cá có ngủ không bởi các nhà khoa học cũng từng tìm ra bằng chứng chứng minh rằng một số loài vật thực sự đi ngủ nhưng không nhắm mắt. Nhưng giấc ngủ của loài sinh vật dưới nước này xảy ra khi nào thì mời bạn cùng đọc bài viết này để tìm ra câu trả lời nhé!

Sự thật là nhiều loài cá có ngủ nhưng tư thế ngủ của loài sinh vật dưới nước này rất khác biệt và độc đáo đến nỗi bạn khó có thể phát hiện ra chúng ngủ lúc nào và ngủ bằng cách nào.

I. Cá ngủ khi nào?

Là đứa con của vùng nước, các loài cá cũng được trang bị rất nhiều giác quan hữu ích để phù hợp với môi trường sống, chúng chủ yếu dựa vào thị lực để tự vệ và tìm kiếm thức ăn. Bên cạnh đó, mặc dù khứu giác của cá cũng rất nhạy nhưng lại bị dòng nước cản trở và không phát huy được hiệu quả tốt nhất. 

Nhưng những điều này không phải yếu tố cản trở thời gian cá nghỉ ngơi hay chính xác hơn là lúc đi ngủ của cá vì điều này tùy thuộc vào tập tính sinh sống và kiếm ăn của từng loài. Một số loài ngủ vào ban ngày, trong khi những loài khác ngủ vào ban đêm nên không nhất thiết giấc ngủ của cá phải phụ thuộc vào điều kiện ánh sáng. Trường hợp đặc biệt nữa là những loài cá sống dưới tầng nước sâu dù sống trong bóng tối không phân biệt được ngày đêm nhưng chúng vẫn dành thời gian để ngủ bất kể lúc nào.

Cụ thể, loài cá thường sinh sống quanh các khu vực rạn san hô thường hoạt động vào ban ngày và ngủ vào ban đêm để tránh những loài cá săn mồi. Một số loại cá lại ngủ vào từng thời điểm nhất định: khi chăm sóc con non, trong kỳ sinh sản hoặc đang thực hiện quá trình di cư. Một số loài cá thậm chí còn duy trì trạng thái ngủ từ lúc chào đời đến lúc trưởng thành. Điển hình là loài cá rô phi - chúng sẽ không xuất hiện dấu hiệu hoạt động nào cho đến khi đủ 22 tuần tuổi.

II. Cá ngủ bằng cách nào?

Thông thường khi con người tiếp xúc với các loài cá, chúng ta đều thấy chúng tung tăng bơi lội, cho dù có đôi lúc chúng đứng yên 1 chỗ không di chuyển nhưng vây và mang của chúng vẫn hoạt động có quy tắc. Ngoài ra, cá còn không nhắm mắt trong lúc ngủ vì chúng hoàn toàn không có mí mắt (ngoại trừ cá mập). Có lẽ đó là điều khiến phần lớn mọi người không tin rằng cá biết ngủ, nhưng bạn đã từng nghe đến câu thơ lục bát sau:

Cá tôi vừa ngủ vừa bơi
Ngoi lên, lặn xuống, khắp nơi tung hoành
Cá tôi lúc thức bơi nhanh
Ngủ thì bơi chậm, mệt đành đứng yên.

Trên thế giới hiện nay có khoảng 20.000 loài cá nhưng phần lớn chúng đều có cấu tạo không có mí mắt, do vậy rất khó đoán, rốt cuộc chúng là đang tỉnh hay là đã đi vào giấc ngủ. Vậy nên, để nhận biết 1 chú cá đang ngủ hay thức, bạn cần chú ý quan sát hoạt động của chúng.

Khi cá ngủ, cơ thể cá phản ứng rất chậm và tạm thời ngừng bơi trong chốc lát. Tuy nhiên, ngay cả khi cá thực sự đi vào trong trạng thái ngủ thì chúng cũng rất cảnh giác với bất kỳ động tĩnh nào xung quanh.

III. Thói quen ngủ khác nhau giữa các loài cá 

Con người có vô vàn tư thế ngủ như nằm sấp, nằm ngửa, nằm nghiêng,... nên cách ngủ của các loài cá cũng không hoàn toàn giống nhau.

Một số loài cá như loài cá thu, cá heo và cá mập có thói quen tiếp tục bơi trong khi ngủ, bởi đó là cách duy nhất chúng có thể thở được. Lúc này, chúng sẽ rơi vào trạng thái giấc ngủ đơn bán cầu. Hiện tượng này sẽ một nửa bộ não của cá

để ngủ trong khi nửa còn lại phải thức để duy trì vận động và hơi thở. Chính vì vậy, nếu chúng ngủ giống như con người là điều không thể và đặc biệt cá heo sẽ có khả năng bị chết đuối do không thể hô hấp, lấy oxy trong nước như hai loài cá có mang kia.

Ngoài ra, loài sinh vật thuộc họ cá Mó là cá Vẹt còn có khả năng tạo ra lớp màng nhầy bọc lấy cơ thể vào ban đêm. Đây là đặc điểm khiến chúng trở nên độc đáo với những chiếc túi ngủ dày dặn bảo vệ cơ thể lúc ngủ để tránh khỏi sự tấn công của các loài vi khuẩn hay ký sinh trong nước.

Mong rằng bài viết này có thể giúp bạn giải đáp phần nào thắc mắc cá có ngủ không và bí mật vì sao cá không bao giờ nhắm mắt cũng được chia sẻ trong nội dung này. Chúng tôi không hứa hẹn sẽ có thể đáp ứng được hết tất cả những thắc mắc của mọi người nhưng bài viết của chúng tôi luôn mong muốn đem lại những kiến thức bổ ích và thú vị. Vậy nên bạn đừng bỏ qua những bài viết tiếp theo nhé!