Bản đồ Việt Nam là gì? Cách để sử dụng bản đồ Việt Nam một cách hiệu quả?
Có thể nói bản đồ là một thứ rất thần kì khi nó có thể thu gọn cả thế giới vào một tờ giấy. Giống với các quốc gia khác thì Việt Nam cũng có bản đồ vạch rõ ranh giới lãnh thổ riêng. Tìm hiểu thêm về bản đồ Việt Nam qua bài viết dưới đây nhé.
1. Bản đồ Việt Nam là gì?
Bản đồ Việt Nam là hình ảnh thu nhỏ của lãnh thổ Việt Nam trên mặt phẳng. Bản đồ là tài liệu chứa đựng đầy đủ thông tin về địa lý, điều kiện tự nhiên, xã hội được biểu diễn dưới dạng ký hiệu, màu sắc. Trên bản đồ lãnh thổ Việt Nam bao gồm phần đất liền có hình chữ S, biển Đông và các đảo thuộc chủ quyền Việt Nam. Ngoài mô tả hình ảnh lãnh thổ Việt Nam được quan sát từ vệ tinh thì bản đồ còn cho biết ranh giới giữa nước ta và các quốc gia khác. Mỗi bản đồ đều được chia với một tỷ lệ xác định là tỷ số giữa chiều dài (diện tích) trên giấy và chiều dài (diện tích) thực.
2. Công dụng của bản đồ Việt Nam
Bản đồ có ý nghĩa vô cùng lớn đối với mọi mặt trong đời sống. Bản đồ là tài liệu cung cấp thông tin về sự vật, hiện tượng tồn tại trên lãnh thổ Việt Nam:
- Trong giáo dục: Bản đồ là thiết bị học tập giúp học sinh nhận thức về lãnh thổ Việt Nam, nhằm tuyên truyền về tinh thần yêu nước, quyền độc lập toàn vẹn lãnh thổ của dân tộc Việt Nam.
- Trong quân sự: Bản đồ giúp cung cấp thông tin về địa hình, dân cư để có phương án tác chiến hiệu quả
- Trong nông nghiệp: Bản đồ cung cấp thông tin về điều kiện tự nhiên như sông ngòi, đất đai, khí hậu để phát triển nông nghiệp quy mô lớn.
- Trong giao thông vận tải: Tất cả các loại hình giao thông vận tải đều được biểu diễn đầy đủ trên bản đồ giúp người điều khiển phương tiện giao thông có thể chọn ra lộ trình di chuyển thích hợp nhất.
- Trong công nghiệp: Bản đồ biểu diễn sự phân bố các khu công nghiệp, các ngành công nghiệp giúp các nhà kinh tế đề ra phương hướng phát triển phù hợp.
- Trong dân cư và xã hội: Ngoài biểu thị mật độ dân cư, sự phân bố dân cư thì bản đồ còn thể hiện các vấn đề trong xã hội như sự di cư, tỷ lệ việc làm,..
3. Phân loại bản đồ Việt Nam
- Phân loại theo mục đích sử dụng: Chia thành hai loại: bản đồ sử dụng cho nhiều mục đích và bản đồ chuyên môn. Bản đồ phục vụ cho nhiều đối tượng khác nhau với từng mục đích khác nhau. Được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như giáo dục, quân sự. kinh tế - xã hội,...
- Phân loại theo tỷ lệ: Tỷ lệ bản đồ được ghi ở góc bản đồ cho biết khoảng cách trên bản đồ đã thu nhỏ bao nhiêu lần so với kích thước thực của chúng trên thực địa. Gồm 3 loại: Bản đồ tỷ lệ lớn( ≥1125.000), bản đồ tỷ lệ trung bình(1/50.000 – 1/500.000),bản đồ tỷ lệ nhỏ(≤ 1/1.000.000).
- Phân loại theo nội dung: Dựa theo nội dung bản đồ chia thành 2 loại là bản đồ địa lý và bản đồ chuyên đề. Bản đồ địa lý thể hiện các thông tin về lãnh thổ bao gồm vị trí địa lý, đất đai, khí hậu, tài nguyên thiên nhiên,.. Bản đồ chuyên đề phản ảnh về từng đối tượng, hiện tượng trong xã hội như dân cư, kinh tế, giao thông vận tải, du lịch, ...
4. Cách đọc bản đồ Việt Nam
Trong chúng ta chắc hẳn ai cũng đã từng nhìn qua bản đồ nhưng liệu chúng ta đã biết cách khai thác hết nội dung mà một tấm bản đồ cung cấp. Dưới đây là những cách để sử dụng bản đồ Việt Nam như một chuyên gia về địa lý:
- Cách đọc bản đồ: Đầu tiên bạn phải đọc phần tiêu đề để xác định rõ bản đồ này đang cung cấp thông tin về lĩnh vực gì. Sau đó nhìn chú giải thông qua các ký hiệu, màu sắc khác nhau để biết người ta thể hiện nội dung gì trên đó. Cuối cùng là tìm hiểu và đọc thật kỹ từng ký hiệu và từng màu sắc đó sẽ xuất hiện tại vị trí nào trên bản đồ.
- Phân tích bản đồ: Phân tích bản đồ nhằm mục đích tìm ra sự phân bố của các ký hiệu từ đó xác định sự phân bố của các đại lượng mà ký hiệu thể hiện. Quan sát trên bản đồ để xác định rõ vị trí của các ký hiệu ở đâu, tập trung đông ở khu vực nào. Ngoài ra người đọc có thể sử dụng thêm số liệu bản đồ cung cấp dưới mỗi ký hiệu để chỉ ra số lượng, mật độ,..
- Giải thích được các hiện tượng, quy luật phân bố trên bản đồ: Tìm ra nguyên nhân tại sao chúng lại phân bố như vậy, sự phân bố đó có tác động gì đến con người, các hiện tượng đó có mối quan hệ gì với nhau không.
- Dựa vào tỷ lệ bản đồ để tính được khoảng cách, diện tích thực địa: Khoảng cách và diện tích là hai đại lượng mà bản đồ không thể mô tả chính xác như thực tế, yêu cầu người đọc dựa vào tỷ lệ từ đó xác định được ở thực tế.
Từ những thông tin chia sẻ trong bài viết này hy vọng có thể giúp bạn đọc hiểu được bản đồ Việt Nam là gì, phân loại và công dụng của từng loại bản đồ từ đó có thể sử dụng với từng mục đích thích hợp.
Bài viết nên đọc
Bài viết phổ biến
