Mô hình Ponzi là gì? Mô hình Ponzi hoạt động lừa đảo như thế nào?

Mô hình Ponzi hay là kế hoạch Ponzi nối tiểng là hình thức lừa đảo tài chính rất nhiều năm nay. Hiện nay trên thế giới và cả Việt Nam rất nhiều tổ chức, cá nhân vẫn đang sử dụng mô hình Ponzi này để kiếm tiền bất chính từ những nhà đầu tư non trẻ. Vậy mô hình Ponzi là gì, dấu hiệu để nhận biết mô hình Ponzi là gì? Hãy đọc bài viết sau nhé.

I. Mô hình Ponzi là gì?

Mô hình Ponzi đơn giản chỉ là trò vay tiền của người này để trả nợ cho người khác.

II.  Mô hình Ponzi hoạt động như thế nào?

Mô hình Ponzi hoạt động bằng cách là người đi vay sẽ đưa ra cam kết trả lợi nhuận cao cho người cho vay đồng thời người vay này sẽ quảng cáo với người cho vay về những tấm gương đã nhận được lợi nhuận cao trước đây để dụ người cho vay tham gia vào hệ thống. Sau khi người cho vay tin tưởng bị hấp dẫn bởi lợi nhuận cao, họ sẽ tiếp tục giới thiệu cho người sau tham gia vào hệ thống và từ đó người đi vay đầu tiên sẽ càng vay được số tiền lớn hơn. Và cứ như thế tiếp diễn cho đến khi hệ thống không tìm được người mới thì mô hình này sẽ sụp đổ.

III. Lịch sử ra đời mô hình Ponzi

Mô hình Ponzi được đặt theo tên Charles Ponzi, chính Charles Ponzi là người đã sử dụng mô hình Ponzi này để thực hiện lừa đảo tín dụng đa cấp. 

Chỉ trong vòng chưa đầy 2 năm từ 1919 đến 1920, Charles Ponzi đã huy động được một số tiền khổng lồ khoảng 15 triệu USD, có rất nhiều người đầu tư đã bị mất tiền thông qua kế hoạch Ponzi này. 

Ý tưởng về mô hình Ponzi này xuất phát từ cuốn tiểu thuyết Martin Chuzzlewit năm 1844 và Little Dorrit năm 1857 của Charles Dickens và chính Charles Ponzi đã đem áp dụng nó vào trong thực tế, biến mô hình này trở nên nổi tiếng toàn nước Mỹ lúc bấy giờ.

Bạn đầu ông Charles Ponzi chỉ dùng coupon để thanh toán quốc tế trả tiền tem, nhưng dần dần ông tìm cách dùng tiền của những người đến sau để tra cho chính mình và cho những người đến trước. Tại thời điểm đó dịch vụ bưu chính phát triển phiếu trả lời giảm giá toàn cầu cho phép người gửi thư trả trước tiền bưu phí bao gồm cả phí từ người trả lời thư. Người nhận có thể đem phiếu giảm giá đến bưu điện địa phương và đổi nó để lấy tem thư và gửi thư trả lời. Cùng với đó là giá tem thư bưu chính đầy biến động, có một số nước có giá tem cao hơn nước kia. Ông Charles Ponzi liền thuê mướn nhiều đại lý để mua các phiếu giảm giá tem thư ở các nước rẻ và gửi cho ông ta. Sau đó, ông ta đổi phiếu này lấy tem thư ở những nơi đắt đỏ rồi đem bán. Vậy là có lãi. Hình thức mua bán này được mọi người gọi là Arbitrage và được xem là trái với pháp luật.

Mặc dù kiếm được rất nhiều lợi nhuận nhưng vẫn chưa thoả mãn, ông Ponzi còn lấy danh nghĩa công ty của mình để mở rộng quy mô thêm, ông còn hứa hẹn lợi nhuận 50% trong 45 ngày và 100% trong 90 ngày. Nhiều nhà đầu tư đã bị thu hút bởi sự thành công trong lĩnh vực tem thư của ông.

Tuy nhiên, thay vì sử dụng số tiền đó để đi đầu tư sinh lãi thì ông Ponzi lại đem nó để trả lãi cho người cũ và lấy phần còn lại xem như lợi nhuận. Mô hình Ponzi này tồn tại cho đến năm 1920 thì công ty của ông bị điều tra và sụp đổ ngay sau đó.

IV. Dấu hiệu nhận biết mô hình Ponzi

Mô hình Ponzi thực sự rất nguy hiểm, cho đến ngày nay mô hình này vẫn còn tồn tại và biến tướng rất nhiều, nhất là trong thị trường tài chính crypto. Tuy nhiên bạn đừng quá lo, dù cho mô hình Ponzi này có biến tướng hay sử dụng bất cứ công nghệ gì thì nó cũng có những đặc điểm sau: 

• Cam kết mang lại lợi nhuận cao với ít rủi ro
• Cam kết lợi nhuận ổn định bất kể điều kiện thị trường biến động ra sao
• Các hình thức đầu tư không được đăng ký với các cơ quan có thẩm quyền có uy tín
• Các hình thức hoặc chiến lược đầu tư của tổ chức đều được gọi là bí mật hoặc được mô tả rất rắc rối
• Khách hàng không được phép xem các giấy tờ chính thức cho các khoản đầu tư của họ
• Khách hàng rất khó để rút tiền ra khỏi tổ chức

Nếu như bạn đang tham gia dự án đầu tư có những dấu hiệu ở trên thì hãy lập tức dừng lại ngay trước khi quá muộn. Và bạn cũng có thể dựa vào những đặc điểm trên để áp dụng vào các dự án tài chính crypto để đưa ra những nhận định, đánh giá về một dự án nào đó xem nó có phải lừa đảo hay không, rồi đưa ra quyết định đúng đắn cho bản thân.

Bài viết nên đọc

• Blockchain là gì? Công nghệ Blockchain giúp giải quyết vấn đề gì?
• Có nên ĐẦU TƯ BITCOIN không?
• Hướng dẫn giao dịch trên Binance dành cho người mới
• Stablecoin là gì? Stablecoin có đặc điểm gì?
• Hội chứng tâm lý FOMO, FUD là gì? Làm sao để vượt qua?
• COIN và TOKEN là gì? COIN và TOKEN khác nhau như thế nào?

Trên đây là những kiến thức từ kinh nghiệm bản thân mình nên các bạn có thể tham khảo. Nếu các bạn có góp ý cho mình thì hãy gửi vào đây, mình sẵn sàng nhận ý kiến đóng góp từ các bạn.