Phân tích bài thơ Sang Thu - Bức tranh giao mùa bao cảm xúc
Mùa thu gợi nhớ biết bao cảm xúc với nhiều nét đẹp đến mê mẩn lòng người. Mỗi mùa thu qua ngòi bút tác giả lại tạo nên nét đẹp riêng. Với Hữu Thỉnh cũng vậy. “Sang thu” là những cảm nhận của Hữu Thỉnh về thời khắc giao mùa chạm đến tâm hồn người đọc.
Phân tích bài thơ Sang Thu để cảm nhận nét đẹp của mùa thu đầy tinh tế và rung động.
I. Cảm nhận khi trời sang thu
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Nhà thơ cảm nhận được mùa thu tới bởi mùi thơm của hương ổi (ổi đang trong thời gian chín) và những làn gió se lạnh. Cảm nhận của nhà thơ thật khác biệt.
Tác giả đã dùng đến vị giác và khứu giác để cảm nhận mùa thu bằng một hương thơm độc và lạ. Không phải bắt đầu mùa thu như các nhà thơ ca khác từ hoa cúc, hoa sữa, trời xanh, mây trắng, nắng hồng. Hương ổi - Cảm nhận thật bình dị nhưng rất đặc trưng.
Khoảnh khắc tác giả nhận ra mùa thu đã về thật dịu dàng. Tác giả đón nhận mùa thu tới một cách đầy bất ngờ “bỗng nhận ra” thật vô tình. Phải là người rất đỗi tinh tế thì mới cảm nhận được sự thay đổi nhỏ nhất. Là từ sự chuyển động thay đổi của cơn gió: gió thì nhè nhẹ kèm theo chút hơi lạnh và quyện vào hương ổi thoang thoáng qua.
Mùa thu đậm nét miền quê
“Hương ổi”, một hương thơm phảng phất bình dị và chân thực nhất được tác giả đưa vào thơ khi mùa thu sang. Hương ổi còn là hương vị của miền quê yên bình. Ổi là một cây ăn quả mà ai ai cũng biết. Mùi hương ấy nhẹ nhàng, không quá nồng nàn như hoa sữa. Hương ổi được những cơn gió nhè nhẹ đưa đi khắp nơi, luồn vào những màn sương mù đầy lưu luyến.
Tác giả dùng động từ “phả” để khẳng định sự xuất hiện mùa thu qua hương thơm của ổi. Thực ra hương ổi không phải là hương vị đặc trưng của mùa thu.
Với những người tinh tế mới cảm nhận được mùi hương phảng phất ấy. Thế mà tác giả đã thành công cho hương ổi đảm nhận vai trò đánh thức mùa thu. Kèm theo đó là gió se lạnh báo hiệu một mùa thu tới rồi.
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
Tác giả dùng từ láy “chùng chình” làm cho người đọc cảm nhận được một mùa thu sống động trong không gian tĩnh lặng. Ngoài ra từ láy “chùng chình” còn thể hiện tâm hồn nhà thơ đang rung động. Rung động bởi mùa thu đang dần len lỏi về trong các ngóc ngách.
Hữu Thỉnh ngỡ ngàng khi phát hiện ra vẻ đẹp thơ mộng của thiên nhiên khi mùa thu dần tới. Sớm mai, khi làn sương chưa tan, Hữu Thỉnh đã cảm nhận được mùa thu. “Hình như thu đã về” vào thời điểm này tác giả đang dần khẳng định mùa thu đã về thật rồi.
Hương ổi là một cái rất riêng của nhà thơ Hữu Thỉnh. Tác giả đã thành công đưa hình tượng ổi vào thơ ca của mình. Hương ổi thoang thoảng đâu đây là mùa thu đã về thật rồi.
Sang thu của người thi sĩ
Đúng là tâm hồn người thi sĩ khác hẳn người thường. Từ hương nhận ra gió, từ gió lại mang đến những màn sương, từ màn sương ta nhận ra tình người. Tác giả phải là người rất sâu sắc để cảm nhận về mùa thu.
Từ những cảm nhận nhỏ nhất, bình dị nhất, sau dần hé lộ mùa thu qua sự chuyển mình thật sự của thiên nhiên. Hữu Thỉnh đã đưa độc giả đi lên từ những cảm nhận, đến những bằng chứng cụ thể, chân thực nhất để xác thực khoảnh khắc giao mùa ấy.
Từ không gian chật hẹp nằm ở góc vườn cái ngõ nhỏ mà tác giả đưa chúng ta ra tầm nhìn xa hơn. Cụ thể là có thêm sông, có chim và có cả bầu trời rộng lớn kia. Cảm nhận từ cái bất ngờ, chưa chắc chắn đến khẳng định mùa thu đã tới thật rồi.
Tác giả đã thành công dẫn dắt độc giả đi sâu vào khám phá và cảm nhận sự thay đổi của thiên nhiên. Bài thơ hoàn toàn chỉ là sự cảm nhận về sự thay đổi của thiên nhiên. Mà qua đó người đọc lại thấy được tâm hồn, cũng như tình người và tâm sự của tác giả gửi gắm.
Sang thu ở không gian rộng hơn
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu
Ở đoạn thơ đầu mùa thu tới là sự ngỡ ngàng, là sự cảm nhận từ gió, từ hương ổi thì đến đây tác giả đã khẳng định luôn trời đã sang thu. Mùa thu có mặt ở khắp mọi nơi, rất cụ thể. Thiên nhiên chuyển mình hẳn luôn, không hề mơ hồ như trước nữa. Sông cũng thanh thoát nhẹ nhàng hơn. Chim thì vội vã quay về tổ. Trong nhận thức của tác giả mùa thu cũng rõ ràng hơn.
Tác giả đã thành công đưa mùa thu vào tâm hồn độc giả bằng hình thức tu từ nhân hóa. Nhờ vậy người đọc dễ dàng hình dung ra một bức tranh mùa thu tuyệt đẹp.
Có sông “lúc dềnh dàng” có những con chim “vội vã” giống như hành động của con người. Rất có hồn, có hình, đầy sống động và gợi cảm. Những đám mây cũng tựa như những dải lụa đầy màu sắc giữa mùa hạ sang thu” vắt nửa mình sang thu”.
Phần đầu tác giả dùng khửu giác và vị giác để cảm nhận mùa thu. Phần này tác giả dùng ánh mắt để quan sát những chuyển động của thiên nhiên về một mùa thu. Hữu Thỉnh đã thành công vẽ ra một bức tranh về mùa thu tuyệt đẹp nhất trong lòng độc giả.
II. Khoảnh khắc giao mùa hạ sang thu
Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
Dù đã bắt đầu mùa thu nhưng vẫn vương vẫn chút nắng của mùa hạ. “vẫn còn bao nhiêu nắng” tuy là nắng nhưng nắng đã không còn gay gắt như mùa hạ mà đã có chút dịu dàng hơn, nhẹ nhàng hơn rồi.
“Đã vơi dần cơn mưa”. Mưa vẫn còn những không còn nặng hạt và nhiều như trước. Không còn những cơn mưa rào nữa. Sấm chớp cũng bớt dần trên những cây cổ thụ.
Đất trời cuối hạ sang thu nó lạ lắm, nhẹ nhàng hẳn. Thiên nhiên có sự chuyển mình rõ nét. Từ gay gắt của cái nắng, từ những cơn mưa rào, sấm chớp bất chợt thay vào đó là sự dịu dàng, nhẹ nhàng.
Sang Thu là bài thơ tinh tế, giọng thơ nhẹ nhàng, êm đềm. Từ những rung động và cảm nhận chân thực của tác giả về mùa thu đã tạo nên một mùa thu trong lòng người đọc thật hoàn mỹ. Vì thế mà sau khi đọc xong bài “sang thu” giúp ta yêu mùa thu hơn, yêu vị nồng nàn của vùng quê yên bình. Đặc biệt là hương thơm của ổi.
Bằng giác quan nhạy bén kết hợp cùng ngòi bút sắc bén, Hữu Thỉnh đã thành công tô vẽ nên mùa thu. Bức tranh mùa thu đa sắc màu, bình dị và đầy gợi cảm. Nói không ngoa, Hữu Thỉnh là cây bút xuất sắc về thiên nhiên và cuộc sống.
Bài viết nên đọc
Bài viết phổ biến
