Giải mã ý nghĩa của ngày Đông chí chính xác nhất
Ngày Đông chí hoặc tiết Đông chí là nét đẹp văn hóa của nhiều nước trên thế giới. Vậy, ngày Đông chí có gì đặc biệt? Cách tính ngày Đông chí như thế nào? Mọi thắc mắc của Bạn sẽ được giải thích tường tận dưới đây, xem ngay để hiểu rõ hơn về ngày này.
I. Ngày Đông chí là ngày gì?
Đông chí là một khái niệm liên quan đến thời tiết dựa trên quan niệm phương Đông. Đông chí là ngày giữa mùa đông, bắt nguồn từ nông lịch của người Trung Quốc cổ đại. Cụ thể, một năm sẽ có 4 mùa gồm Xuân, Hạ, Thu, Đông và có 8 tiết chính – Lập xuân, Xuân phân, Lập hạ, Hạ chí, Lập thu, Thu phân, Lập đông, Đông chí.
Còn theo thiên văn học của các nước phương Tây, ngày Đông chí đánh dấu sự bắt đầu của mùa hè của bán cầu Nam và sự bắt đầu của mùa đông ở bán cầu Bắc. Có thể nói, đây là một trong những thời điểm quan trọng trong năm, có ảnh hưởng lớn đối với sức khỏe và lối sống của con người.
Đặc điểm của ngày Đông chí
Đặc điểm nổi bật của ngày Đông chí là vị trí của Mặt Trời. Vào giữa trưa ngày Đông chí, Mặt Trời sẽ nằm ở điểm thấp nhất về hướng Nam trên bầu trời rồi từ từ quay trở lại phía Bắc.
Điều đó khiến cho ngày ở Nam bán cầu là ngày dài nhất trong năm còn đêm ở Bắc bán cầu sẽ là đêm dài nhất trong năm. Vì vậy, tùy vào vị trí, địa điểm nơi chúng ta sinh sống, ta sẽ có lối sinh hoạt hợp lý trong ngày Đông chí.
Một số nghiên cứu chỉ ra rằng hiện tượng Đông chí xảy ra do sự di động của những khối khí từ nơi áp suất cao về nơi áp suất thấp.
Ngày Đông chí qua một số năm
Ngày Đông chí thường không rơi vào một ngày cố định trong năm. Tuy nhiên, nó chắc chắn là một ngày trong tháng 11 m lịch. Còn theo Dương lịch, Đông chí thường bắt đầu vào khoảng ngày 21 - 22/12. Đông chí sẽ kết thúc khi tiết Tiểu Hàn bắt đầu, thường là vào khoảng ngày 5 - 6/1 của năm Dương lịch tiếp theo.
Trong năm ngoái – năm 2021 cũng như năm nay, ngày Đông chí là ngày 18 tháng 11 âm lịch, tức ngày 21 tháng 12 theo lịch dương. Có thể nói, ngày Đông chí qua các năm đều vào cùng một ngày theo lịch dương. Vào một số năm, theo Âm lịch, ngày Đông chí có thể rơi vào ngày khác, chẳng hạn như vào năm 2020, ngày Đông chí là ngày 8 tháng 11.
Ý nghĩa ngày Đông chí
Đông chí là một ngày không quá đặc biệt với người Việt Nam nhưng với Trung Quốc thì ngược lại. Ngày Đông chí là thời điểm thích hợp để người Trung Hoa tổ chức nhiều lễ hội lớn.
Trong văn hóa phương Đông hay cụ thể hơn là trong m lịch Trung Quốc, ngày Đông chí là một yếu tố quan trọng để xác định ngày Tết Nguyên Đán và tháng nhuận. Qua Đông chí là bước vào tháng Chạp, tháng cuối cùng của năm.
Ngày Đông chí có nguồn gốc từ Trung Quốc, do đó, đối với người Hoa, tết Đông chí cũng là một trong những dịp tết quan trọng. Theo sử sách, khi Trung Quốc còn là một quốc gia phong kiến, vua chúa sẽ mở tiệc trong vòng 5 ngày khi đến tiết Đông chí. Dừng lại tất cả mọi hoạt động sản xuất, việc làm, các gia đình dân thường sẽ quây quần bên nhau ăn uống, múa hát. Đây là dịp để người dân tự thưởng cho bản thân sau một năm lao động mệt nhọc và cực khổ.
Hiện nay, do sự thay đổi về lối sống và văn hóa, sự phát triển của xã hội, các tập tục đó đã mai một dần, ít khi xuất hiện trong mỗi gia đình Trung Hoa. Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa những phong tục tập quán ngày Đông chí hoàn toàn biến mất. Người Trung vẫn giữ thói quen cùng nhau làm hoành thánh – một món ăn có nguồn gốc từ Quảng Đông để cúng tổ tiên, ông bà hoặc thưởng thức bát bánh trôi nước nóng hổi, ngọt ngào.
Như đã nói, ngày Đông chí không phải là một ngày quá đặc biệt với người dân Việt Nam. Tuy nhiên, một số gia đình vẫn làm lễ cúng tổ tiên, ông bà để cầu một năm an lành. Ngoài ra, đây cũng là dịp để các thành viên có dịp đoàn viên, cùng ăn bữa cơm ấm cúng. Về cơ bản, ngày Đông chí ở đất nước ta khá giống với ngày Đông chí ở Trung Hoa.
Ngày Đông chí có nguồn từ Trung Quốc, tuy nhiên ở các nước phương Tây, có vô số những sự kiện được tổ chức. Đối với nhiều nước trên thế giới, ngày Đông chí cũng là một ngày đặc biệt nên có rất nhiều lễ hội diễn ra như lễ hội Festivus, lễ hội lễ hội Yalda, lễ hội Saturnalia,…
Ngoài ra, tại các quốc gia phương Tây, Đông chí thường rơi vào cùng thời điểm với các ngày lễ lớn cuối năm. Điển hình như lễ Giáng Sinh – ngày lễ quan trọng của những tín đồ Thiên Chúa giáo nên được tổ chức rất long trọng.
II. Những lưu ý vào ngày Đông chí
Như đã đề cập đến, ngày Đông chí là thời điểm được đánh dấu vào giữa mùa đông, trong dịp này mọi người cần chú ý đến sức khỏe của bản thân. Khi đó, thời tiết có nhiều biến chuyển tiêu cực nên chúng ta cần có những thay đổi lối sống để thích nghi.
Nhiệt độ môi trường trong giai đoạn này thường xuống thấp khiến người có sức đề kháng kém như người già, trẻ nhỏ dễ bị ốm. Vì vậy, mọi người nên chú ý sử dụng các biện pháp làm ấm cơ thể như mặc ấm, ăn uống và tập thể dục điều độ,…
Bên cạnh đó, ngày Đông chí đến thường kéo theo hiện tượng nồm khiến cho sàn nhà, tường nhà... thường xuyên trong trạng thái ẩm ướt. Vì vậy, mỗi gia đình nên trang bị những vật liệu hút ẩm như báo cũ, máy hút ẩm,… Đồng thời, luôn đóng kín cửa; bật điều hòa chế độ khô hoặc lau nhà bằng khăn khô.
Trong trồng trọt, tiết Đông chí có khí hậu không thích hợp đối với sự sinh trưởng và phát triển của một số loại cây (do độ ẩm cao, nhiệt độ thấp). Không chỉ với thực vật, động vật cũng cần được giữ ấm trong giai đoạn này. Nếu vật nuôi không được ủ ấm, chăm sóc đầy đủ sẽ rất dễ bị chết cóng. Do vậy, người dân cần dựa vào tình hình thời tiết để dự trữ thức ăn, củi,... cho vật nuôi để vượt qua mùa đông.
Ngày Đông chí là một thời điểm đặc biệt trong năm bởi sự xuất hiện của các phong tục tốt đẹp phương Đông và những lễ hội độc đáo phương Tây. Tuy nhiên, đi kèm với chúng là thời tiết không thuận lợi và gây khó chịu đối với nhiều người. Vì thế, cần chú ý giữ gìn sức khỏe cũng như tận hưởng những điều tốt đẹp trong giai đoạn này.
Bài viết nên đọc
Bài viết phổ biến
